Παχυσαρκία

Εισαγωγή

Η υγεία είναι ο παράγοντας που μετράει τη φυσική, ψυχολογική ή ακόμα και την πνευματική κατάσταση ενός οργανισμού. Δεν είναι μόνο η απουσία της ασθένειας ή της αναπηρίας, αλλά αφορά την κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας [1]. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία ενός πληθυσμού. Σε αυτό το λήμμα, εστιάζουμε στα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παχυσαρκία

Η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας καθώς αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών όπως τις καρδιαγγειακές παθήσεις, το διαβήτη τύπου 2, την υπέρταση, τις στεφανιαίες παθήσεις και ορισμένες μορφές καρκίνου. Επιπλέον, για συγκεκριμένα άτομα μπορεί να συνδέεται και με ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών προβλημάτων. Πέρα από την υγεία του πληθυσμού, η παχυσαρκία έχει σημαντικό άμεσο και έμμεσο κόστος που επιβαρύνει σημαντικά την υγειονομική περίθαλψη και τους κοινωνικούς πόρους [2].

Πότε κάποιος θεωρείται υπέρβαρος ή παχύσαρκος;

Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της παχυσαρκίας και υπολογίζεται ως το πηλίκο του σωματικού βάρους, σε κιλά, δια το ύψος στο τετράγωνο.

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Υγείας, ισχύουν:

1 στους 2 Έλληνες είναι υπέρβαροι

Το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων παρουσιάζει διακυμάνσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το 2022, στην Ελλάδα καταγράφηκε μικρή μείωση στο ποσοστό των υπέρβαρων σε σύγκριση με το 2019. Συγκεκριμένα, το 54% του πληθυσμού ήταν υπέρβαρο, ποσοστό μειωμένο κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019. Αντίστοιχα, το ποσοστό των παχύσαρκων μειώθηκε από 17% το 2019 σε 11% το 2022.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 51% του πληθυσμού ήταν υπέρβαρο το 2022, παρουσιάζοντας επίσης μείωση κατά 2 μονάδες από το 2019. Τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων καταγράφηκαν στην Τσεχία, τη Μάλτα και τη Ρουμανία (62%), ενώ τα χαμηλότερα στην Ιταλία (45%) και τη Γαλλία (40%).

Το ποσοστό των παχύσαρκων ατόμων μειώθηκε ελαφρώς τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2022, το 15% του ευρωπαϊκού πληθυσμού ήταν παχύσαρκο, σημειώνοντας μείωση κατά περίπου 1,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2019, όταν το ποσοστό ανερχόταν στο 16,5%.

Στην Ελλάδα, το ποσοστό παχυσαρκίας υποχώρησε σημαντικά, από 17% το 2019 σε 12% το 2022, καταγράφοντας μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις στην Ε.Ε, με την Ελλάδα πλέον βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της Ένωσης.

Ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ε.Ε., τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας για το 2022 καταγράφηκαν στη Μάλτα (26%), την Ουγγαρία (22%), και την Εσθονία (22%). Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά εντοπίστηκαν στην Ιταλία (7%), την Ρουμανία (10%), και τη Βουλγαρία (12%).

Υψηλότερα τα ποσοστά υπέρβαρων στους άνδρες

Το 2022 παρατηρούνται σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα όσον αφορά τα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων στην Ελλάδα.

Περισσότεροι από 6 στους 10 άνδρες (62%) ήταν υπέρβαροι, έναντι 47% των γυναικών. Η διαφορά είναι μεγάλη και αποτυπώνει μια τάση που παρατηρείται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, όσον αφορά την παχυσαρκία, τα ποσοστά είναι σχεδόν ισοδύναμα: 12,1% των ανδρών και 11,5% των γυναικών κατατάσσονται ως παχύσαρκοι.

7 στους 10 άνω των 65 είναι υπέρβαροι

Το 2022, τα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων στην Ελλάδα παρουσίασαν διέφεραν σημαντικά ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα.

Το 20,5% του πληθυσμού ηλικίας 16–24 ετών χαρακτηρίζεται ως υπέρβαρο, ενώ στις ηλικίες 65–74 το ποσοστό φτάνει το 72,2%. Στις ενδιάμεσες ηλικίες, τα ποσοστά αυξάνονται σταδιακά: 34,9% για την ομάδα 25–34 ετών, 49,7% για την ομάδα 35–49 και 65,2% για την ομάδα 50–64 ετών.

Ανάλογη είναι η τάση και για την παχυσαρκία. Στην ηλικιακή ομάδα 16–24 ετών, το ποσοστό των παχύσαρκων είναι 3%, ενώ στις ηλικίες 65–74 το ποσοστό ανέρχεται σε 18,2%. Στις ενδιάμεσες ομάδες καταγράφονται τα εξής ποσοστά: 6% για 25–34 ετών, 9,2% για 35–49 και 15,6% για 50–64 ετών.

Στο 14% η παιδική παχυσαρκία

Η παιδική παχυσαρκία μετράται επίσης με βάση το Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI). Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ένα παιδί θεωρείται υπέρβαρο όταν η τυπική απόκλιση του βάρους προς το ύψος του, είναι υψηλότερο κατά 2 μονάδες από τη διάμεση τιμή που αντιστοιχεί στην ηλικιακή του ομάδα.

Το 2020, η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα ήταν 14%, αυξημένη κατά 3,2 μονάδες σε σχέση με το 2000 και υψηλότερη κατά 5,6 μονάδες από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις, το 70% των παχύσαρκων παιδιών παραμένουν παχύσαρκα και ως ενήλικες ενώ έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν παθολογικές καταστάσεις που κατά κανόνα εμφανίζονται στην ενήλικη ζωή (σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση κτλ.) [4]

Πηγές

[1] World Health Organization. (2006). Constitution of the World Health Organization – Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, October 2006.

[2] Overweight and obesity - BMI statistics (Eurostat : https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Overweight_and_obesity_-_BMI_statistics#Obesity_by_age_group)
[3] A. Katsori, M. Koulentianou, M. Gouverou. Obesity and body fat measurement methods. Scientific Chronicles 2015;20(2): 120-132.

[4] Η Παχυσαρκία Και Οι Συνέπειές Της (διαΝΕΟσις: https://www.dianeosis.org/2022/02/i-paxysarkia-stin-ellada-kai-oi-synpeies-tis/)

Διονύσης Κουλλόλλι (11 Ιουν 2025) - "Παχυσαρκία" Δημοσιεύθηκε στο GreeceInFigures.com. Πηγή: 'https://greeceinfigures.com/paxisarkia'

@article{gif-paxisarkia, 
    author = Διονύσης Κουλλόλλι,
    title = Παχυσαρκία,
    journal = {Greece in Figures},
    year = 2025,
    note = https://greeceinfigures.com/paxisarkia
}